Gà ác, còn được gọi là gà đen hoặc Ô cốt kê, là một giống gà đặc biệt có nguồn gốc từ châu Á, cụ thể là Việt Nam, Trung Quốc và một số nước Đông Nam Á khác. Chúng được biết đến với màu đen đặc trưng không chỉ ở lông mà còn ở da, thịt, xương và nội tạng. Màu đen này là do một loại sắc tố melanin có tên là eumelanin.
Dưới đây là một số thông tin chi tiết về gà ác:
Đặc điểm:
Màu sắc: Như đã đề cập, đặc điểm nổi bật nhất của gà ác là màu đen toàn thân, từ lông, da, thịt, xương cho đến nội tạng.
Kích thước: Gà ác có kích thước nhỏ hơn so với các giống gà thông thường.
Lông: Lông gà ác thường xù và mềm mại.
Trứng: Trứng gà ác có kích thước nhỏ, vỏ màu kem hoặc hơi hồng nhạt.
Tính cách: Gà ác thường hiền lành và dễ nuôi.
Giá trị dinh dưỡng và công dụng trong y học cổ truyền:
Gà ác được đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng và được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền, đặc biệt là ở các nước châu Á. Thịt gà ác được cho là có tính ấm, vị ngọt, bổ dưỡng, có tác dụng:
Bồi bổ sức khỏe: Phục hồi sức khỏe cho người mới ốm dậy, phụ nữ sau sinh, người già yếu.
Tăng cường hệ miễn dịch: Cung cấp các dưỡng chất cần thiết giúp tăng cường sức đề kháng.
Hỗ trợ điều trị một số bệnh: Theo y học cổ truyền, gà ác được dùng để hỗ trợ điều trị các bệnh như suy nhược cơ thể, thiếu máu, đau lưng, mệt mỏi, suy nhược thần kinh.
Thịt gà ác giàu protein, ít chất béo và chứa nhiều axit amin thiết yếu.
Các món ăn bài thuốc chế biến với gà ác để bồi bổ cơ thể
Gà ác hầm thảo quả bột nghệ hồ tiêu vỏ quýt: Gà ác 1 con, thảo quả 2 quả, bột nghệ 3g (hoặc nghệ tươi), hồ tiêu 6g, vỏ quýt 3g, thêm hành, dấm, nước mắm và lượng nước thích hợp, nấu nhừ, ăn khi đói. Dùng cho các trường hợp sau đẻ suy nhược cơ thể, đầy bụng không tiêu.
Gà ác hấp hoàng kỳ: Gà ác 1 con, hoàng kỳ 60g. Gà làm sạch, cho vào nồi hấp cùng hoàng kỳ, thêm gừng, hành, muối, gia vị, hầm trong 3 giờ. Dùng cho các trường hợp sa dạ dày, sa thận, sa trực tràng, sa tử cung, kinh nguyệt không đều
Gà ác hầm sâm quy: Gà ác 1 con; nhân sâm, đương quy, muối ăn mỗi thứ đều 15g, muối ăn vừa ăn. Hầm chín nhừ. Ăn hết trong một vài lần. Dùng cho bệnh nhân nôn ói ra thức ăn, ăn vào nôn ra; viêm gan; phụ nữ sau nạo thai, sau đẻ.
Gà ác hầm bách hợp: Gà ác 1 con, gạo trắng 100g, và bách hợp 30g. Gà làm sạch bỏ ruột, cho bách hợp vào bụng gà khâu lại, thêm gạo, nước, gia vị. Hầm nhừ, cho ăn. Dùng cho các trường hợp suy nhược gầy còm, huyết hư sau đẻ.
Thịt gà ác thường được chế biến thành các món bổ dưỡng như tiềm thuốc bắc, hầm rượu, hoặc nấu cháo.
Gà ác hầm sâm hồi xuyên tiêu: Gà ác 1 con, nhân sâm 10g, tiểu hồi 10g, xuyên tiêu 6g. Gà làm sạch, cho các vị thuốc cùng với chút rượu, đường, dầu, mắm, gia vị vào bụng gà buộc lại, thêm nước, hầm cách thủy, ăn khi đói. Dùng cho các bệnh nhân đau bụng, đầy hơi, mệt mỏi.
Gà ác hầm thảo quả: Gà ác 1 con, xích tiểu đậu 30g, thảo quả 3g. Gà làm sạch, tất cả cho vào nồi; đun to lửa cho sôi sau đun nhỏ lửa cho chín nhừ, chia ăn nhiều lần. Dùng cho các trường hợp thiểu dưỡng gây phù mặt và chân tay.
Lưu ý:Làm chết gà, không cắt tiết, làm sạch lông, mổ bỏ ruột và phổi, để lại tim, gan, cật và mề đã làm sạch. Xương gà ác là loại thuốc quý nên các món ăn có gà ác thường được hầm nhừ.
