Viêm đại tràng là gì?
Viêm đại tràng là tình trạng viêm của niêm mạc đại tràng, lớp lót bên trong của đại tràng. Viêm đại tràng có thể cấp tính và tự giới hạn hoặc mãn tính. Nó thường gặp cùng với các loại bệnh tiêu hóa. Trong bối cảnh y tế, nhãn viêm đại tràng được sử dụng nếu:
- Có tổn thương niêm mạc đại tràng do viêm, được xác định bằng sinh thiết
- Có các triệu chứng của viêm đại tràng, chẳng hạn như đau bụng, tiêu chảy, và thay đổi thói quen đại tiện
Những nguyên nhân gây viêm đại tràng, bao gồm:
- Nhiễm trùng: Viêm đại tràng do nhiễm trùng thường do vi khuẩn, virus, hoặc ký sinh trùng. Các vi sinh vật này có thể xâm nhập vào đại tràng qua thực phẩm, nước, hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm bệnh.
- Bệnh viêm đường ruột (IBD): IBD là một nhóm các bệnh tự miễn ảnh hưởng đến đường tiêu hóa. Các bệnh IBD phổ biến nhất là viêm loét đại tràng và bệnh Crohn.
- Thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), và thuốc hóa trị, có thể gây viêm đại tràng.
- Chế độ ăn uống: Một số loại thực phẩm và đồ uống, chẳng hạn như rượu, cà phê, và các loại thực phẩm cay, có thể gây viêm đại tràng.
- Căng thẳng: Căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm đại tràng.
Triệu chứng của viêm đại tràng
Các triệu chứng của viêm đại tràng có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Đau bụng, thường là ở vùng bụng dưới
- Tiêu chảy, có thể kèm máu hoặc nhầy
- Táo bón
- Thay đổi thói quen đại tiện
- Mệt mỏi
- Chán ăn
- Sụt cân
- Sốt
Chẩn đoán bệnh viêm đại tràng
Để chẩn đoán viêm đại tràng, bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh và triệu chứng của bạn. Bác sĩ cũng sẽ thực hiện khám sức khỏe và các xét nghiệm, chẳng hạn như:
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp bác sĩ loại trừ các nguyên nhân khác của các triệu chứng của bạn, chẳng hạn như nhiễm trùng hoặc bệnh tự miễn.
- Chụp X-quang: Chụp X-quang có thể giúp bác sĩ đánh giá cấu trúc của đại tràng.
- Siêu âm: Siêu âm có thể giúp bác sĩ nhìn thấy hình ảnh của đại tràng.
- Nội soi đại tràng: Nội soi đại tràng là một thủ thuật sử dụng một ống nhỏ có gắn camera để nhìn vào bên trong đại tràng. Nội soi đại tràng có thể giúp bác sĩ xác định mức độ nghiêm trọng của viêm và lấy mẫu mô để sinh thiết.
Chữa viêm đại tràng bằng bài thuốc Đông y
Theo đông y, viêm đại tràng thuộc phạm trù các chứng tiết tả, kiết lỵ, hưu tức lỵ. Thầy thuốc Mạc Văn Minh, Hội Đông Y Hà Giang, cho biết y học cổ truyền có nhiều vị thuốc hay chữa viêm đại tràng như cây cán cân, cỏ liền an, cây quýt bông, cây đậu rừng, cây râu hùm, cây huyết dụ. Chúng có tác dụng điều trị viêm đại tràng mạn an toàn và hiệu quả, bảo vệ sức khỏe đường ruột.
- Cây râu hùm: Tác dụng chữa đại tràng co thắt, chướng bụng, đầy hơi, phân không thành khuôn. Ngoài ra, nó còn bổ huyết, thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm, lương huyết, làm tan máu ứ, thông kinh bế và tiêu sưng viêm.
- Cây cán cân: Chữa bệnh viêm đại tràng, tiêu chảy cho trẻ em bằng cách lấy lá đem đun nước uống.
- Cây đậu rừng: Có tác dụng diệt khuẩn cao, dùng để chữa tiêu chảy rất tốt, nhất là trẻ em còn nhỏ.
- Cỏ liền an: Có tính diệt khuẩn cao, chữa đau bụng đi ngoài, cảm thương hàn biến chứng vào ruột, bệnh gan.
- Cây huyết dụ: Dùng để chữa bệnh gan, dạ dày, đường ruột. Ngoài ra, còn được dùng trị lao phổi với ho thổ huyết, rong huyết, băng huyết, kinh nguyệt quá nhiều, chữa chấn thương huyết ứ sưng tấy kiết lỵ ra máu, phong thấp, đau nhức xương, chấn thương bị sưng.
- Cây quýt bông: Tác dụng chữa bệnh gan, đau bụng, đau dạ dày.
Từ các vị thuốc này, mọi người có thể sắc uống. Cụ thể, cây râu hùm 40 g; cây cán cân 80 g; cây đậu rừng 20 g; cỏ liền an 20 g; cây huyết dụ 20 g; cây quýt bông 20 g.
Thuốc được cho vào ấm, một thang dành cho một lần sắc, mỗi lần sắc với 1.000-1.200 ml nước đun sôi (thời gian sôi trong vòng 7 đến 10 phút), để nguội, sau đó uống thay nước hàng ngày.
Bã sắc lần 1 tiếp tục cho vào sắc lần 2, lượng nước cho vào sắc từ 700 đến 1.000 ml đun sôi trong thời gian 5 đến 7 phút, để nguội, uống thay nước hàng ngày. Tiếp tục thêm nước sắc lần 3. Một đợt dùng từ 10 đến 15 thang tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh.
Lưu ý khi chữa viêm đại tràng bằng bài thuốc Đông y
Thuốc dùng cho người trên 18 tuổi trở lên. Trong quá trình đang dùng thuốc, mọi người không nên ăn chua cay, rượu, bia, thịt trâu, thịt bò, thịt dê, cá mè, cà muối, cua ốc. Không nên dùng nước chè đặc, cà phê vì chúng có hàm lượng caffein gây kích ruột, khiến bệnh tái phát.