Viêm đại tràng là một tình trạng viêm nhiễm ảnh hưởng đến niêm mạc đại tràng, gây ra các triệu chứng khó chịu ở vùng bụng. Tình trạng này có thể xảy ra ở nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng, và gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống hàng ngày.
Nguyên nhân gây viêm đại tràng
Nguyên nhân gây viêm đại tràng rất đa dạng, có thể bao gồm:
- Nhiễm trùng: Do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng xâm nhập vào đường tiêu hóa.
- Bệnh lý viêm ruột mãn tính: Như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng.
- Dị ứng thực phẩm: Một số người có thể bị dị ứng với một số loại thực phẩm, gây kích ứng đường ruột.
- Rối loạn hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh trong đại tràng.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ lên đường tiêu hóa.
- Stress: Căng thẳng kéo dài có thể làm tăng nguy cơ viêm đại tràng.
Triệu chứng của bệnh viêm đại tràng
Các triệu chứng của viêm đại tràng có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Đau bụng: Đau bụng thường là triệu chứng đầu tiên và phổ biến nhất của viêm đại tràng. Đau có thể âm ỉ hoặc co thắt, thường xuất hiện ở vùng bụng dưới.
- Tiêu chảy: Tiêu chảy có thể xảy ra thường xuyên, phân lỏng và có thể lẫn máu hoặc nhầy.
- Táo bón: Một số người bị viêm đại tràng lại gặp phải tình trạng táo bón, phân cứng và khó đi.
- Chướng bụng: Cảm giác đầy hơi, khó chịu ở bụng.
- Sụt cân: Nếu viêm đại tràng kéo dài, người bệnh có thể bị sụt cân do ăn uống kém và hấp thu chất dinh dưỡng không tốt.
- Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng.
Điều trị viêm đại tràng theo Tây y
Việc điều trị viêm đại tràng phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Một số phương pháp điều trị thường được áp dụng bao gồm:
- Điều chỉnh chế độ ăn: Ăn uống lành mạnh, tránh các thực phẩm gây kích ứng đường ruột như đồ cay nóng, đồ uống có ga, chất béo…
- Sử dụng thuốc: Thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm, thuốc điều chỉnh nhu động ruột…
- Điều trị các bệnh lý nền: Nếu viêm đại tràng do các bệnh lý khác gây ra, cần điều trị đồng thời các bệnh lý đó.
Điều trị viêm đại tràng theo Đông y
Theo quan điểm của Đông y, viêm đại tràng thường được xếp vào các chứng như tiết tả, kiết lỵ, phúc thống (đau bụng). Nguyên nhân chính của bệnh được cho là do sự mất cân bằng âm dương, khí huyết trong cơ thể, đặc biệt là ở tạng Tỳ và Thận. Theo Đông y, viêm đại tràng mãn tính có thể được phân thành 4 thể bệnh:
1. Thể thấp nhiệt:
Là trường hợp bị nhiễm khuẩn, thường gặp lúc bệnh mới bắt đầu hoặc lúc tái phát. Triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, đi cầu mót rặn, phân có máu mủ.
Phép trị: Thanh nhiệt hóa thấp, tiêu độc.
Bài thuốc:
– Cát căn 16-20g, kim ngân hoa 12-16g, bồ công anh 12-16g, rau má 12g, quả dành dành (sao cháy) 8g. Sắc uống trong ngày.
– Hoa kinh giới (sao đen) 30g, lá trắc bá (sao đen) 30g, hoa hòe (sao đen) 30g, chỉ xác (bỏ ruột) 20g. Tất cả rửa sạch, sấy khô, tán bột mịn, bảo quản trong lọ sạch. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 8g (trẻ em tùy tuổi uống 2-6g), với nước đun sôi để nguội. Có thể tán dập, ngâm vào phích nước sôi để uống.
– Rau sam (sao) 40g, cỏ mực (sao đen) 40g, đậu đỏ (sao chín) 40g, hoa hòe (sao đen) 30g. Nấu với 600ml nước, sắc còn 250ml, chia làm 2 lần uống trước bửa ăn.
– Rau sam (sao) 40-60g, xa tiền thảo (mã đề) 40g. Nấu với 500ml nước, sắc còn 200ml, chia 2 lần uống lúc đói bụng.
2. Thể tỳ vị hư tổn do ăn uống:
Triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, phân lổn nhổn thức ăn không tiêu, chán ăn, ăn thức ăn lạ, thức ăn sống lạnh, tanh là đau bụng, buồn nôn, người mệt mỏi, lười vận động.
Phép trị: Kiện tỳ, ích vị, trừ thấp, chỉ tả.
Bài thuốc:
– Rễ cây đinh lăng (sao) 12-16g, đậu ván (sao) 12-16g, hậu phát (sao) 10-12g, trần bì (sao) 6-8g, mã đề 10-12g. Nấu với 500ml nước, sắc còn 200ml, chia 2 lần uống trước bửa ăn.
– Hạt sen (sao) 16-20g, đậu ván (sao) 12-16g, mộc hương 6g, sa nhân 10-12g, khoai mài 10-12g. Sắc uống như trên.
– Vỏ cây lựu 15g, trần bì 15g, gừng khô 6g. Sắc uống như trên.
– Rễ và vỏ củ riềng 50g, gừng khô 6g. Sắc uống như trên.
– Trần bì 12-16g, lá sen khô 10-12g, sa nhân 6-8g, chỉ xác 6-8g, đậu ván (sao) 12-16g. Sắc uống như trên.
– Mã đề (sao) 10- 16g, trà xanh 3g. Hai thứ đem hãm với nước sôi, khoảng 20 phút, dùng uống trong ngày.
– Gạo lứt 80-100g (sao thơm), nấu thành cháo nhừ, chia ăn 2-3 lần trong ngày, ăn nóng vào lúc đói bụng.
– Ý dĩ nhân (sao) 30g, gạo tẻ 60g. Hai thứ đem ninh nhừ thành cháo, chia ăn 2-3 lần trong ngày.
– Đậu ván 60g, củ khoai mài (hoài sơn) 60g, gạo tẻ 50g. Ba thứ cho vào nồi ninh thành cháo, chia ăn 2-3 lần trong ngày .
3. Thể can tỳ bất hòa:
Đau bụng, tiêu chảy thường xảy ra sau khi tinh thần bị kích động, đi cầu xong thì hết đau, ngực bụng đau tức, chán ăn, ợ chua, bụng sôi, người bứt rứt không yên.
Phép trị: Điều hòa can tỳ, lý khí, chỉ tả.
Bài thuốc:
– Phật thủ (xắt sợi nhỏ) 15g, hoa nhài 10g, trứng gà 2 quả. Trứng gà luộc chín, bóc vỏ rồi cho vào nồi với lượng nước vừa đủ, nấu cùng với phật thủ và hoa nhài trong 15 phút, nêm gia vị, ăn nóng vào lúc đói bụng.
– Gạo tẻ 60g, đậu ván trắng (bạch biển đậu) 60g, củ sen 30-50g. Gạo tẻ và đậu ván đãi sạch, đem ninh với củ sen thành cháo. Dùng ăn vào lúc đói bụng.
– Quất bì 100g, kê nội kim (màng trong mề gà) 20g. Hai thứ sấy khô, tán mịn, đựng trong lọ kín dùng dần, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 5g với nước ấm.
4. Thể tỳ thận dương hư:
Tiêu chảy kéo dài lâu ngày, người gầy yếu, mệt mỏi, sợ lạnh, chân tay lạnh, sắc mặt trắng nhợt hoặc vàng nhợt, ăn kém, lạnh bụng, thích chườm nóng, bụng đau âm ỉ, sáng sớm tỉnh giấc là phải đi ngoài ngay (ngũ canh tả), sau khi đi thì đỡ đau bụng, tai ù hoặc thính lực giảm, lưng đau gối mỏi, lưỡi bệu, rêu lưỡi trắng mỏng.
Phép trị: Bổ tỳ, ích thận, trừ thấp, chỉ tả.
Bài thuốc:
– Khiếm thực (hoặc củ cây súng) 30g, hoài sơn 30g, hạt sen 30g, sa nhân 12g, gừng khô 4g. Nấu với 600ml,sắc còn 200ml, chia 2 lần uống trước bửa ăn.
– Khoai mài (hoài sơn) 100g, thịt dê 100g, gạo tẻ 250g. Khoai mài xắt nhỏ, thịt dê xắt miếng, hai thứ đem ninh với gạo thành cháo, nêm gia vị, chia ăn 2-3 lần trong ngày, vào lúc đói bụng.
– Bồ dục heo (hoặc dê) 1cặp, phá cố chỉ 10g, nhục đậu khấu 10g, hạt tiêu 10g, đại hồi 10g. Các vị thuốc rửa sạch, cho vào túi vải. Bồ dục làm sạch, xắt miếng vừa ăn, đem hầm với các vị thuốc trong 30 phút, vớt túi thuốc ra, nêm thêm gia vị, dùng ăn nóng vào lúc đói bụng.
Ưu điểm của việc điều trị viêm đại tràng bằng Đông y
- An toàn: Các bài thuốc Đông y thường được bào chế từ thảo dược tự nhiên, ít gây tác dụng phụ.
- Toàn diện: Đông y không chỉ tập trung vào việc điều trị triệu chứng mà còn điều chỉnh lại chức năng của các tạng phủ, giúp cơ thể khỏe mạnh từ bên trong.
- Hiệu quả lâu dài: Nếu kiên trì điều trị bằng Đông y, bệnh nhân có thể giảm thiểu được các cơn tái phát.
Lưu ý: Việc điều trị viêm đại tràng bằng Đông y cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của thầy thuốc có kinh nghiệm.
Để phòng ngừa và chữa trị viêm đại tràng mãn tính có hiệu quả, cần lưu ý đến các nguyên nhân gây bệnh để có cách thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện và nên tạo cho mình một cuộc sống thanh thản, nhẹ nhàng, tươi vui.
Viêm đại tràng có thể gây khó khăn trong sinh hoạt và công việc, vì vậy việc điều trị kịp thời là rất quan trọng. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Dominoshop.vip sưu tầm và tổng hợp