Chia sẻ
Nước sâu chảy chậm, người tôn quý ăn nói từ tốn
Trái lại, cổ nhân cũng giảng: “Nước sâu chảy chậm, người tôn quý ăn nói từ tốn chậm rãi”. Câu nói này hàm chứa trí tuệ và nội hàm tu luyện sâu sắc. Suy nghĩ cẩn thận một chút, chúng ta sẽ phát hiện ra rằng, nói chuyện chậm rãi một chút sẽ có thể giúp chúng ta tránh được rất nhiều tai họa và sai lầm không đáng có.
Nước càng sâu càng chảy chậm
“Thủy thâm tắc lưu hoãn” (nước sâu thì chảy chậm), ý nói nước càng sâu thì dòng chảy càng vô cùng thong thả, chậm rãi. Trên mặt nước cho dù gió có thổi làm sóng trào dâng cuồn cuộn nhưng những dòng nước ở bên dưới sâu vẫn luôn duy trì tốc độ chảy chậm rãi, thong dong. Làm người cũng cần phải như thế, gặp phải chuyện lo lắng, việc khó khăn thì đều phải bảo trì một tâm thái bình tĩnh và tường hòa.
Ở đây chúng ta nói một chút về “Động” và “tĩnh”, “nhanh” và “chậm”. Chúng đều là thuộc về lý tương sinh tương khắc, trời đất cũng vì có chúng mà trở nên cân bằng. “Động” sẽ khiến tiêu vong xảy ra nhanh hơn, “tĩnh” mới có thể được lâu dài. Cho nên người xưa mới giảng rằng “tĩnh lặng mới có thể nhìn xa”. Một người tu luyện chân chính, một người trí huệ cao, người có hàm dưỡng đạo đức thì trong xử thế luôn có sự từ bi, có thể nhường nhịn, có thể chịu thiệt. Một khi gặp chuyện, họ có thể trầm tĩnh, tâm lượng rộng lớn và dung nạp được nhiều hơn.
Lão Tử giảng: “Bất cảm vi thiên hạ tiên”, ý là không dám đứng trước thiên hạ. Thế nào gọi là “không dám”? Đó chính là chỉ cái tâm “danh, lợi, tình” là không dám tranh đứng đầu thiên hạ, không dám để cái tình của thế tục lôi kéo, không dám lưu giữ một ý một niệm không tốt nào trong tâm. Bởi vì, người có đạo đức cao thường cho rằng, cái tâm của một người vừa máy động thì sẽ là tạo nghiệp, sẽ bị rơi rớt xuống tầng thứ thấp hơn và tu luyện sẽ không thành, không thể quay về thế giới của Phật, thế giới của Thần Tiên.
Nhưng người phàm trần lại dám làm mọi chuyện. Họ cầu danh, cầu lợi, dám đánh dám mắng, thậm chí không việc ác nào không dám làm. Người như vậy, kỳ thực sống rất mệt, rất khổ, lo được lo mất, vì một chút lợi nhỏ mà ăn không ngon, ngủ không yên, khiến thân thể bị bệnh tật, trong tâm lo lắng, bất an. Chúng ta thử ngẫm xem, người như thế có thể không bị giảm phúc, giảm thọ sao?
Giảng đến tu luyện thì người ta thường giảng đến vấn đề tâm tính và “đức” của con người. “Đức” kỳ thực là một loại năng lượng có tồn tại chân thực của con người, chấp trước vào dục vọng càng nhiều thì năng lượng bị tổn hao càng lớn. Cho nên, cổ nhân luôn giảng: “Mệnh tùy tâm chuyển, tướng từ tâm sinh” hay “Tâm quyết định tính nên được gọi là tâm tính. Tính quyết định mệnh nên được gọi là tính mệnh. Mệnh quyết định vận nên gọi là vận mệnh. Vận quyết định khí nên gọi là vận khí”.
Bệnh của một người là từ tâm người ấy mà sinh ra, mệnh cũng là từ tâm sinh ra. Tất cả các chính giáo trong lịch sử từ xưa đến nay, bao gồm cả Đạo giáo, Phật giáo, Cơ đốc giáo, Thiên Chúa giáo… đều là vì giảng con người phải tu thiện, làm người tốt mà được lưu truyền trong mấy ngàn năm qua. Không chỉ “mệnh từ tâm sinh” mà bệnh tật của một người cũng là từ tâm sinh ra. Tất cả bệnh tật của con người đều là được sinh ra bởi vì trong tâm có khuyết điểm, sai lầm, tạo nghiệp, nếu không thì con người không có khả năng phát sinh bệnh tật. Nhưng người mà nhận thức được điều này thì lại vô cùng ít ỏi.
Con người trong xã hội hiện đại, tâm ham muốn hưởng lạc rất mãnh liệt. Đối với công danh lợi lộc họ rất coi trọng, cho rằng lợi ích đạt được càng nhiều, quyền lợi càng lớn thì là càng giỏi, càng tốt. Vì thế, họ không từ một thủ đoạn nào đi làm thương tổn người khác, ức hiếp người khác, chiếm đoạt lợi ích người khác, cho rằng mình chính là người mạnh mẽ, là anh hùng. Kỳ thực, họ đều là đang tiêu hao “Đức” của bản thân mình.
“Đức” tiêu hao nhanh bao nhiêu thì phúc lộc thọ của con người cũng giảm nhanh bấy nhiêu. Đến lúc “Đức” hết rồi thì sinh mệnh cũng đi đến chỗ diệt vong. Cho nên, cổ nhân thường giảng đạo lý: “Phải tích đức, tích đức, vì bản thân, vì con cháu, tích nhiều đức thì có nhiều phúc báo”.
Người tôn quý ăn nói chậm rãi
“Nhân quý tắc ngữ trì”, ý nói rằng, người sang quý thì lời nói thường là từ tốn, chậm rãi. Hơn nữa, họ không dễ dàng tỏ thái độ, không dễ dàng đưa ra kết luận, mà luôn thận trọng từ lời nói đến việc làm. Trong đạo trung dung của Khổng Tử, chữ trung “中” chính là chữ khẩu “口” (miệng) được gạch một vạch thẳng ở giữa tượng trưng cho “giấy niêm phong”. Ý tứ chính là khuyên bảo mọi người rằng khi nói không được nói loạn, nói lung tung bừa bãi.
Những người tu luyện chuyên nghiệp thời cổ đại như các tăng nhân, đạo trưởng đều coi trọng tu khẩu. Họ thường ngậm miệng không nói gì vì sợ nói ra sẽ tạo nghiệp và phải hoàn trả. Bậc Thánh nhân, Quân Vương xưa cũng là ít nói, “miệng vàng lời ngọc”. Lời Hoàng Thượng nói ra là Thánh chỉ, lời nói vô tình có thể khiến đầu của dân thường rơi xuống, vận mệnh của một người bị đảo lộn. Bởi vậy, bình thường, Hoàng Thượng đều tự xưng mình là “Quả nhân”, “Cô gia”, những từ này đều có ý hạ mình, nhún mình trước người khác.
Ngay cả những người dân bình thường có trí tuệ, người có tu dưỡng khi nói chuyện cũng rất chú ý, sợ nói lời ác làm tổn thương người khác, thất đức, tổn đức, khó có thể có lòng tin trong dân chúng. Người hiện đại ngày nay thường không coi trọng tu khẩu, chỉ gặp một chút việc nhỏ không vừa ý là buông lời hàm hồ, thô lỗ. Hơn nữa, còn có người hết lần này đến lần khác đều là hoa ngôn xảo ngữ, nói lời không thật, tùy ý nói lời công kích người khác, thậm chí nói lời phỉ báng Thần Phật… Đây đều là đang ở trong tạo nghiệp mà không nhận thức ra được, còn tưởng mình mạnh mẽ lắm. Họ không biết rằng báo ứng không phải không có mà là chưa đến lúc xảy ra mà thôi.
Những người hiểu về thuật dưỡng sinh trường thọ đều là những người tu luyện chân chính. Người có trí tuệ thực sự, thoạt nhìn thì tưởng là người ngốc, giống như Lão Tử giảng: “Đại trí nhược ngu”. Nhưng thực ra họ là những người đại trí, chỉ không tùy tiện thể hiện tài năng của mình mà thôi. Những người như vậy khi bị đánh họ không đánh lại, khi bị mắng chửi cũng không mắng chửi lại, họ có thể vui vẻ chịu thiệt thòi và như thế họ đang tích đức cho bản thân mình.
Khi chúng ta hiểu được đạo lý: “Tâm tính là căn bản của mọi dưỡng sinh”, “tâm có thể sinh ra hết thảy, tâm có thể diệt hết thảy”, thì hãy coi trọng đạo đức, làm nhiều việc thiện, tích đức, tích phúc. Làm được như vậy tự nhiên cuộc đời của chúng ta sẽ được phúc lộc thọ, an khang, tâm linh của chúng ta nhất định có thể đến được miền cực lạc ngời sáng.
