Bệnh còi xương ở trẻ là một tình trạng rối loạn phát triển xương, thường gặp ở trẻ em do thiếu vitamin D, canxi hoặc phosphate. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về cơ thể và sức khỏe.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh còi xương ở trẻ
Có nhiều nguyên nhân có thể gây ra bệnh còi xương, bao gồm:
- Di truyền: Một số trường hợp là do gen di truyền.
- Chế độ dinh dưỡng kém: Thiếu các khoáng chất quan trọng như canxi và vitamin D.
- Bệnh lý: Một số bệnh lý như bệnh thận hoặc tiêu hóa có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương.
- Tác động từ môi trường: Những yếu tố như hấp thụ ít ánh sáng mặt trời hoặc thiếu hoạt động thể chất.
- Các yếu tố khác:
- Sinh non: Trẻ sinh non thường có lượng dự trữ vitamin D thấp hơn so với trẻ đủ tháng.
- Cho ăn không hợp lý: Chế độ ăn thiếu canxi, vitamin D hoặc chất béo (vì vitamin D tan trong dầu) cũng là nguyên nhân.
- Mặc quá nhiều quần áo, ít tiếp xúc với ánh nắng: Ánh nắng mặt trời giúp cơ thể tổng hợp vitamin D.
- Một số bệnh lý: Bệnh thận, bệnh gan, rối loạn hấp thu… có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu vitamin D và canxi.
Triệu chứng của bệnh còi xương
- Biểu hiện sớm:
- Trẻ quấy khóc, ngủ không yên giấc.
- Ra mồ hôi trộm nhiều khi ngủ.
- Trẻ hay bị rụng tóc ở gáy.
- Biểu hiện muộn:
- Trẻ chậm lớn, chậm mọc răng.
- Sọ mềm, trán dô, đỉnh đầu rộng.
- Lồng ngực bị lõm hoặc nổi lên như hạt chuỗi.
- Xương chân cong, cổ chân bị phình to.
- Răng mọc chậm, dễ sâu răng.
- Biểu hiện khác:
- Miễn dịch kém, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
- Cơ bắp yếu, chậm chạp.
Hướng điều trị bệnh còi xương
Cách điều trị bệnh còi xương phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Một số hướng điều trị phổ biến bao gồm:
- Cải thiện chế độ dinh dưỡng: Đảm bảo trẻ nhận đủ các khoáng chất cần thiết như canxi và vitamin D.
- Sử dụng thuốc: Một số trường hợp có thể cần sử dụng thuốc để tăng cường sự phát triển của xương.
- Phục hồi vận động: Điều này giúp tăng cường sức mạnh và cân đối của xương.
- Kính huyết định: Đối với trẻ có thiếu vitamin D, việc sử dụng kính huyết định có thể giúp tăng cường hấp thụ vitamin D từ ánh sáng mặt trời.
Món ăn, bài thuốc chữa bệnh còi xương
1. Trứng gà tươi vài quả rửa sạch, đập lấy vỏ rồi sao vàng tán bột, đựng trong lọ kín để dùng dần. Mỗi ngày uống 1-2 lần, mỗi lần 5 g hòa với nước cháo.
2. Chân cua 100 g rửa sạch, sao vàng tán bột, mỗi ngày dùng 5 g hòa với nước cháo.
3. Trứng gà 1 quả, luộc kỹ bằng lửa nhỏ trong 45 phút rồi bóc lấy lòng đỏ, dùng thìa nghiền nhỏ rổi hòa với cháo ăn trong ngày.
4. Sò biển 100 g, rửa sạch, nấu nhuyễn cho một chút muối rồi ăn vài lần.
5. Hến 10 con, làm sạch, đánh đều với một quả trứng gà rồi hấp cách thủy, ăn trong ngày,
6. Xương sụn lợn 500 g, rửa sạch hầm nhừ với 50 g đậu tương rồi cho trẻ ăn với lượng thích hợp.
7. Cá trắm đen 1 con, làm sạch, chú ý bỏ mật, rồi cắt khúc, xào qua với gừng, hành và một chút dầu thực vật, rồi đổ nước hầm nhừ, chia ăn nhiều lần trong ngày.
8. Hà thủ ô 100 g, ngưu tất 100 g, ngâm trong rượu trắng 7 ngày rồi lấy ra phơi khô, sao thơm, tán bột, đựng trong lọ kín dùng dần. Mỗi lần lấy 5 quả đại táo, khía dọc bỏ hột rồi cho bột thuốc vào trong, đem hấp cách thủy cho chín rồi ăn trong ngày.
9. Ô tặc cốt 15 g, quy bản 15 g, tây thảo 5 g. Tất cả sắc kỹ lấy nước, bỏ bã, rồi hòa với một chút đường đỏ, chia uống vài lần.
10. Quy bản 15 g, cốt toái bổ 15 g, đẳng sâm 10 g, Tất cả sắc kỹ trong 1 giờ, rồi lọc lấy nước, hòa với một chút đường đỏ, chia uống vài lần.
11. Rùa một con, làm thịt, hầm nhừ với gừng, hành, muối rồi cho trẻ ăn với lượng thích hợp.
12. Cháo táo tàu: táo tàu 5 quả, hà thủ ô 15g, ngưu tất 10g, gạo 50g, đường trắng 20g. Hà thủ ô, ngưu tất ngâm rượu vang 7 ngày sau đó sấy khô tán thành bột. Gạo xay thành bột, táo tàu bỏ hạt giã nhỏ lọc lấy 250ml nước. Cho bột hà thủ ô, ngưu tất, bột gạo vào đun lửa nhỏ, cháo sôi cho đường vào quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 1 lần lúc đói. Cần ăn liền 20 – 30 ngày.
13. Cháo cá quả: cá quả 1 con (300g), rau cải xoong 30g, gạo 50g, bột ngọt, bột gia vị vừa đủ. Chọn loại cá quả đầu bẹt, vảy ở bụng trắng, lưng đen, làm sạch cá bỏ nội tạng, đem hấp cách thủy cho chín, gỡ lấy thịt nạc ướp bột gia vị, xương cá giã nhỏ lọc lấy 200ml nước. Gạo xay thành bột, rau cải xoong rửa sạch thái thật nhỏ (có thể giã nhỏ rồi vắt lấy nước cho vào cháo). Cho bột gạo vào nước cá, đun lửa nhỏ, cháo chín cho rau cải xoong, thịt cá, bột ngọt vào quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 2 lần, cần ăn 20 – 30 ngày (có thể ăn cách ngày).
14.Cháo tôm: tôm 150g, gạo 50g, bột gia vị vừa đủ. Tôm rửa sạch, bóc vỏ và càng để riêng. Thịt tôm giã thật nhỏ. Vỏ, càng tôm sấy khô tán bột mịn. Gạo xay thành bột. Tất cả trộn đều, thêm bột gia vị, cho vào nồi, đổ nước vừa đủ nấu thành cháo. Khi cháo chín cho bột ngọt quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 1 lần lúc đói, ăn liền 1 tháng.
15.Cháo lòng đỏ trứng gà: Lòng đỏ trứng gà 2 cái, gạo ngon 50g, bột gia vị vừa đủ. Trứng gà luộc chín, bỏ lòng trắng, lấy lòng đỏ, sấy khô tán bột. Gạo rang vàng tán thành bột. Cả hai thứ trộn đều, cho vào nồi, đổ nước vừa đủ đun cho cháo sôi kỹ, thêm bột gia vị vào quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn lúc đói ngày 1 lần. Cần ăn trong khoảng 20 – 30 ngày. Cháo lòng đỏ trứng gà cung cấp nhiều canxi và chất dinh dưỡng cho bé.
16.Cháo táo tàu: táo tàu 5 quả, hà thủ ô 15g, ngưu tất 10g, gạo 50g, đường trắng 20g. Hà thủ ô, ngưu tất ngâm rượu vang 7 ngày sau đó sấy khô tán thành bột. Gạo xay thành bột, táo tàu bỏ hạt giã nhỏ lọc lấy 250ml nước. Cho bột hà thủ ô, ngưu tất, bột gạo vào đun lửa nhỏ, cháo sôi cho đường vào quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 1 lần lúc đói. Cần ăn liền 20 – 30 ngày.